Evaluatieliteratuur

De Evaluatieliteratuur is zeer uitgebreid en groeit voortdurend. Daardoor is het lastig een goed overzicht te verkrijgen en kan een zoektocht naar literatuur over een bepaald onderwerp veel tijd vergen. Met deze webpagina wordt een kort overzicht geboden van relevante literatuur over een aantal evaluatiethema’s. De selectie is gericht op het toegepaste onderzoek, veel minder op de evaluatiewetenschap. Dit overzicht bevat, op enkele uitzonderingen na, geen technische literatuur over gegevensverzameling en bewerking. De Nederlandstalige literatuur over evaluatie is beperkt, zodat in dit overzicht veel Engelstalige bronnen zijn opgenomen.

De meeste bronnen kunnen direct gedownload worden vanaf deze pagina; in enkele gevallen wordt naar een externe link verwezen of naar een (niet digitaal beschikbaar) boek. Suggesties voor aanvullingen op dit overzicht zijn welkom (voor contact: secretariaat@videnet.nl).

A. ALGEMEEN

• Ministerie van BZK (2012), Evaluatie als fundering voor het beleid.
• A.F.A. Korsten (2013), Wat er van terecht komt. Zicht op beleidsevaluatie.
• P. v. Hoesel (2017), Beleidsevaluatie als ritueel. Beleidsonderzoek Online.
• A. Knottnerus (2016), Van casus-specifieke beleidsevaluatie naar systematische opbouw van kennis en ervaring. Beleidsonderzoek Online.
• Algemene Rekenkamer (2012), Effectiviteitsonderzoek bij de rijksoverheid.
• HM Treasury (2011), The Magenta Book. Guidance for evaluation.
• US Government Accountability Office (2012), Designing evaluations; 2012 Revision. GAO-12-208G.
• W. Kuindersma en F.G. Boonstra (2005), Methoden van beleidsevaluatie onder de loep. Een zoektocht naar nieuwe vormen van beleidsevaluatie voor het Milieu- en Natuurplanbureau. Wageningen: Natuurplanbureau.
• White House (2014), Economic report of the president. Chapter 7. Evaluation as a tool. Washington US Government.
• Europese Commissie (2013). Evalsed Guide, the resource for the evaluation of Socio-Economic Development.
• EC (2013) Better regulation toolbox.
• American Evaluation Association (AEA) (2013). Evaluation Roadmap for a more effective government (revised). Washington DC: AEA.
• Lahey, R. (2010). The Canadian M&E system: Lessons learned from 30 years of development. Washington DC: World Bank Independent Evaluation Group. ECD Working paper series, 23.

 Theory of change

1. I. Vogel (2012), Review of the use of ‘Theory of Change’ in international development. Review Report. UK Department of International Development

 Beleidstheorie

• C. Klein Haarhuis en F.L. Leeuw (2004), De reconstructie van programmatheorieën. Beschikbare methoden en een toepassing op het anti-corruptieprogramma van de Wereldbank. Justitiële verkenningen, (30)5, 11-30.

B. EX POST EVALUATIE

• J. Dart, Six Normative Approaches to Evaluation.

Doelevaluatie

• Ministerie van Buitenlandse Zaken. (2009), Evaluatiebeleid en richtlijnen voor evaluaties. Den Haag: Inspectie Ontwikkelingssamenwerking en Beleidsevaluaties.
• Handreiking beleidsdoorlichting.
• Algemene Rekenkamer (2011), Handreiking effectevaluaties van subsidies. Randvoorwaarden, uitvoering en benutting.
• UN Evaluation Group (2013), Impact Evaluations in UN Agency Evaluation Systems - Guidance on Selection, Planning and Management.
• P.J. Gertler, et al., (2016), Impact Evaluation in Practice. Second Edition. Washington: World Bank.
• F. Leeuw en J. Vaessen (2009), Impact Evaluations and Development. NONIE Guidance on Impact Evaluation. Washington: NONIE.
• H. White (z.j.), Impact evaluation – the experience of the Independent Evaluation Group of the World Bank. Washington: World Bank. 

Responsieve evaluatie

• E.G. Guba en Y.S. Lincoln (1989), Fourth generation evaluation. Londen: SAGE.
• E.G. Guba en Y.S. Lincoln (2001), Guidelines and checklist for constructivist (a.k.a. fourth generation) evaluation.
• M. Visse (z.j.), Vierde generatie onderzoek – een beknopte samenvatting.

Developmental evaluation

• M. Patton (2010), Developmental evaluation applying complexity concepts to enhance innovation and use. New York, NY: Guilford Press.
• E. Dozois et al. (2010), DE 201: A Practitioner’s Guide to Developmental Evaluation. Victoria: IICRD.

Outcome mapping / outcome harvesting

• www.outcomemapping.ca
• https://www.betterevaluation.org/plan/approach/outcome_mapping
• R. Wilson-Grau en H. Britt (2013), Outcome harvesting. New York: Ford foundation. 

Utilization focused evaluation

• R. Ramírez and D. Brodhead (2013), Utilization Focused Evaluation. A primer for evaluators. Penang: Southbound
• M.Q. Patton (2013), Utilization Focused Evaluation (UFE) Checklist. Kalamazoo: Western Michigan University.

 Most Significant change (MSC)

• R. Davies en J. Dart (2005), The ‘Most Significant Change’ (MSC) Technique. A Guide to Its Use.
• Willetts & Crawfors (2007). The most significant lessons about the most significant change technique.

 Realistische evaluatie

• https://core.ac.uk/download/pdf/29235281.pdf
• http://www.communitymatters.com.au/RE_chapter.pdf
• S. Verweij en V. Pattyn (2014). Beleidsevaluaties tussen methode en praktijk: Naar een meer realistische evaluatiebenadering. Burger, Bestuur & Beleid, 8(4), 260-267.
• Pawson, R., & Tilley, N. (1997). Realistic Evaluation. Londen: Sage.
• C. Pater, et al. (2012), Verklarende evaluatie. Een methodiek. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. 

Contribution analysis

•  J. Mayne (2008), Contribution analysis: An approach to exploring cause and effect. ILAC Brief 16.
• Delahais, T., & Toulemonde, J. (2012). Applying contribution analysis: Lessons from five years of practice. Evaluation, 18(3), 281-293.

 Lerende evaluatie

• W. Kuindersma (2006), Evalueren in interactie. De mogelijkheden van lerende evaluaties voor het Milieu- en Natuurplanbureau. Wageningen UR.
• J. Edelenbos en M.W. van Buuren (2005) Evaluatie als leerproces. Een nadere kennismaking met de ‘lerende evaluatie’. Bestuurskunde, 14 (6), 2-12.
• https://themasites.pbl.nl/evaluatie-natuurpact/wp-content/uploads/Lerend_evalueren_navigeren_tussen_verantwoorden_en_leren.pdf

Results based monitoring & evaluation

• F. Spreckly (2009), Results based monitoring and evaluation toolbox. Toolkit. Hereforshire, Local Livelyhoods.

 Wetsevaluatie

• G.J. Veerman (2014), Evaluatie van wetgeving? Bouwstenen voor beslissingen. Academie voor Wetgeving.
• OESO (2014). Framework for regulatory policy evaluation.

 Goal free evaluation

•  B.W. Youker et al. (2016), Who Needs Goals? A Case Study of Goal-Free Evaluation. Journal of MultiDisciplinary Evaluation, 12(27), 27-43.
• B.W. Youker en A. Ingraham (2014), Goal-Free Evaluation: An Orientation for Foundations’ Evaluations. The Foundation Review, 5(4), 51-61.

 Mixed method evaluation

• USAid (2013), Conducting Mixed-Method Evaluations. Technical note.
• M. Bamberger (2012), Introduction to mixed methods in impact evaluation. Interaction / Rockefeller Foundation. 

QCA

• B. Befani (2016), Pathways to change: evaluating development interventions with qualitative comparative analysis (QCA). Expertgruppen för biståndsanalys (EBA).
• Pattyn, V., Molenveld, A., & Befani, B. (2019). Qualitative Comparative Analysis as an evaluation tool: lessons from an application in development cooperation. American Journal of Evaluation. 40(1) 55-74 http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1098214017710502 

Process tracing

• Befani, B., & Stedman-Bryce, G. (2017). Process Tracing and Bayesian updating for impact evaluation. Evaluation, 23(1), 42-60.
• Schmitt, J., & Beach, D. (2015). The contribution of process tracing to theory-based evaluations of complex aid instruments. Evaluation, 21(4), 429-447.
• Beach, D. and Pedersen, R.B. (2012) Process-Tracing Methods: Foundations and Guidelines, Ann Arbor MI: University of Michigan Press

Technieken voor dataverzameling en -verwerking

• S.R. Khandker, G.B. Koolwal en H.A. Samad (2010), Handbook on Impact Evaluation. Quantitative Methods and Practices. Washington: Worldbank.
• Europese Commissie (2013), Design and commissioning of counterfactual impact evaluations. A Practical Guidance for ESF Managing Authorities.

 C. EX ANTE EVALUATIE

• D. Hanemaayer (2012), Ex ante evaluatie in Nederland. De stand van zaken. Boom Lemma.
• C.M. Klein Haarhuis (2014), Ex ante onderzoek in metaperspectief. Aard, aantallen en gebruik van ex ante analyses door de rijksoverheid. WODC/BoomLemma.
• Kenniscentrum Wetgeving en Juridische Zaken (2018), Integraal Afwegingskader beleid en regelgeving.
• European Commission (2009), Impact assessment guidelines.
• Dunlop, C. A., & Radaelli, C. M. (Eds.). (2016). Handbook of regulatory impact assessment. Edward Elgar Publishing.

Handreikingen maatschappelijke kosten-baten analyse

• G. Romijn en G.Renes (2013), Algemene leidraad voor maatschappelijke kosten-baten analyse. CPB/PBL.
• C. Koopman, et al. (2016), Werkwijzer voor kosten-batenanalyse in het sociale domein. Amsterdam: SEO. SEO (2019) Werkwijzer voor mkba van de digitale overheid

Uitvoeringsanalyses

• C. Schrijvershof et al. (2013), Uitvoeringsanalyses in de justitiële keten. Inventarisatie en analyse. Den Haag, WODC / APE.
• Standaardvragenlijst Ex Ante Uitvoeringstoets

 D. EX DURANTE EVALUATIE

• J. Cosgrave et al. (z.j.), Real-time evaluations of humanitarian action. An ALNAP Guide. Pilot Version.
• P. Kautto en J. Similä (2005), Recently Introduced Policy Instruments and Intervention Theories. Evaluation, 11(1): 55–68. 

 E. REGELGEVING

• Regeling Periodiek Evaluatieonderzoek (RPE 2014)

 F. INFRASTRUCTUUR

• C.M. Klein Haarhuis (2016), Evaluatie vermogen bij beleidsdepartementen. Praktijken rond uitvoering en gebruik van ex post beleids- en wetsevaluaties. WODC: Cahier 2016-5.
• EES Evaluation Capabilities Framework

G. STANDAARDEN

• UK Evaluation Society (2013), Guidelines for good practice in evaluation
• UN Evaluation Group (2017), Norms & Standards for Evaluation
• American Evaluation Association, Guiding principles for evaluators
• European Evaluation Society (2017), Introducing a Voluntary Evaluator Peer Review (VEPR) initiative for EES – Concept statement
• UN Evaluation Group (2010), UNEG Quality Checklist for Evaluation Terms of Reference and Inception Reports
• UN Evaluation Group (2010), UNEG Quality Checklist for Evaluation Reports

H. TIJDSCHRIFTEN

• Beleidsonderzoek Online
• Bestuurskunde
• Regelmaat
• Evaluation
• American Journal of Evaluation
• New Directions for Evaluation
• Evaluation Review
• Canadian Journal of Program Evaluation
• Zeitschrift für Evaluation

 I. LINKS

• EES European Evaluation Society  
• VEP Vlaams Evaluatieplatform
• AEA American Evaluation Association
• Gesellschaft für Evaluation e.V. 

Evaluatiewebsites

• https://www.toolboxbeleidsevaluaties.nl/
• Beleidsdoorlichtingen
• ZonMW Evaluatie regelgeving
• Nederlandse Vereniging van Rekenkamers
• Maatschappelijke kosten- baten analyses
• Europese Commissie
• United Nation Evaluation Group
• World Bank Independent Evaluation Group
• OECD Evaluation of Development Programs
• International initiative for impact evaluation
• Better evaluation
• Monitoring and Evaluation NEWS
• International Association for Impact Assessment